Taş, betonarme, beton yapılarda zeminin kaymasını ve aşınmasını önlemek için istinat duvarı inşa edilir. İstinat duvarı eğimli arazilerde zeminin tutması, kaymaması için yapılan mühendislik yapılarıdır. İstinat duvarları, dere ve kanal kenarlarında, derin kazılarda yapıları tutmak, eğimli arazileri daha güvenli hale getirmede fayda sağlar.
İstinat duvarları her zaman dış etkenlerden etkilenen yapılardır. Bu yüzden kullanılacak malzemenin muhakkak kaliteli malzemeden kullanılarak yapılması gerekir. Yeraltı suları ve yağmur suları istinat duvarlarının başlıca düşmanıdır. Bu yüzden istinat duvarları yapılırken yeraltı suyu ve yağmur suyu bakımından uygun dolgu malzemesi seçilerek gerekli tedbirler alınarak yapılmalıdır. İstinat duvarı hesabı, toprağın itme gücüne ve taşıyacağı yüke göre yapılır. Üst kısımlar, ya zemin yüzeyinden yukarıda yapılır ya da zemin yüzeyi ile eşit seviyede veya zemin yüzeyinden aşağı kotta yapılmalıdır. İstinat duvarları yapılırken en dikkat edilmesi gereken konu istinat duvarı drenajıdır. Drenajı iyi hesaplanmayan istinat duvarları zamanla yağmur ve yeraltı sularının etkisiyle göçme tehlikesi ile karşı karşıya kalır.
İstinat Duvarları Kaç Çeşittir?
- İstinat duvarları ağırlık (masif) istinat duvarları
- Betonarme istinat duvarları
- Çelik şeritli duvarlar
- Geosentetik donatılı flexi geoduvarlar olmak üzere 4 ana başlıkta toplanır.
İstinat duvarları yapılırken muhakkak dış etkenlere dayanıklı malzemeler kullanılarak uygulaması yapılmalıdır. İlk önce zemin araştırması yapılmalı, uygun malzeme ve duvar tipi seçilmelidir. Duvar temeli donma seviyesi altına indirildikten sonra 8 ila 20m aralıklarla dilatasyon derzi yani farklı genleşmelerden dolayı olabilecek hasarları önlemek adına boşluk bırakılmalıdır. Yığma istinat duvarı alt ve üst taraftan hatıl ile bağlanmalıdır. Yani ağırlığı yatay olarak dağıtarak, duvarların düşey doğrultuda oluşabilecek çatlamaları önleyecek duvarın içine yatay olarak boylu boyunca uzatılan ahşap, beton ya da tuğla ile bağlanmalıdır.
İstinat duvarları yapılırken özellikle meyilli ve kayalık arazi üzerinde yapılacaksa duvar kademe kademe yapılmalıdır. Zeminde ya da istinat duvarı arkasında biriken suyun akması, duvarı itmemesi ya da yıkmaması gerekir. Bunun için barbakan adı verilen delikler bırakılmalıdır. Beton borularla bu barbakanlar uygulanabilir.
